Coevorden 22-december 1770
De kerkeraad van Coevorden, ondersteund door 142 ingezetenen, richtten een verzoek aan de magistraat om “eene willekeur daar te stellen tot afschaffing van dat oudt en slegt gebruik, dat op nieuwjaarsdag lange heeft plaatsgehad, met betrekking tot het uitdelen van zo genoemde nieuwjaars- of ijzerkoeken aan straatlopers en dergelijke.” De magistraat was het volledig met de eerwaarde heren eens en vaardigde het verbod direct uit!
Grote beroering in Coevorden! Waar bemoeiden de heren zich mee? Hadden ze nog niet genoeg te zeggen en moesten ze nu ook regels gaan stellen aan de van oudsher levende gebruiken? Het volk nam het niet! De gecommitteerden riepen de burgers op tot een vergadering op het kerkhof om te midden van de voorvaderen te protesteren en zich op tegenmaatregelen te bezinnen! De magistraat, beducht voor relletjes, verbood de bijeenkomst!
Maar als de heren gedacht hadden, hiermee ongeregeldheden te voorkomen, vergisten ze zich deerlijk! Op oudejaarsdag had je de poppen aan het dansen! Het stadhuis, waar de vroede vaderen juist aan het vergaderen waren, werd belegerd door een woedende volksmenigte.
Aangevoerd door de ijzerkoekenbaksters eiste het onbeschaamde volk op hoge toon opheffing van het verbod. Scheldwoorden klonken, vuisten werden geheven, de menigte nam een dreigende houding aan!
De gepoederde en gepruikte heren scholen angstig samen achter de glas-in-lood ruitjes en wisten tenslotte niets beters te doen dan maar in vredesnaam toe te geven. Het wantrouwende volk echter zette de belegering voort, je wist tenslotte maar nooit. Als ze aftrokken zouden de heren zich misschien nog wel eens kunnen bedenken!
Tenslotte moest de magistraat onder bescherming van soldaten van het garnizoen naar huis gebracht worden! ’t Muisje kreeg nog een lange staart! Tegen de gecommitteerden werd een klacht ingediend wegens het opzettelijk veroorzaken van onlusten. De Staten van Drenthe behandelden de zaak; hoe het afgelopen is weten we niet. Eén van de gecommitteerden heette H. Slingenberg; zijn zoon Berend zou later nog een grote rol in Coevorden gaan spelen.
Het goede gebruik op nieuwjaarsdag ijzerkoeken uit te delen bleef echter gehandhaafd; nog heden ten dage worden in Coevorden ter gelegenheid van de jaarwisseling in vele gezinnen “knieperties” gebakken.
(door H.D. Minderhoud, Coevorden, Stadt en Heerlickheyt)
